Z Markiem Ruszczyńskim i Marianem Faryniarzem, współorganizatorami Konferencji West Virginia 2025, rozmawia Marek Bober
– Na początku czerwca odbędzie się „Konferencja Emigracja niepodległościowa w USA w latach 80. Referaty, analizy, dyskusje, wspomnienia”. Po co robicie tę konferencję?
– Cztery dekady temu przybyło do Stanów Zjednoczonych wielu działaczy „Solidarności” i opozycji antykomunistycznej w PRL, członków i sympatyków Konfederacji Polski Niepodległej, Solidarności Walczącej czy Polskiej Partii Niepodległościowej. Wielu z nich nie poprzestało wyłącznie na urządzaniu sobie życia w przyszłej nowej ojczyźnie, lecz nadal działało – w ramach swoich możliwości i na różne sposoby – na rzecz wolności i niepodległości Polski. Po latach postanowili podsumować tamten czas. Tym wydarzeniem będzie właśnie Konferencja West Virginia 2025.
– Co spowodowało, że zdecydowaliście się na taki pomysł?
– Inicjatywa wyszła od osób zamieszkałych w latach 80. w Nowym Jorku. Pomysł zrodził się podczas pewnej rozmowy w październiku zeszłego roku. Rozmowa wydała się interesująca i uznaliśmy, że może warto zaprosić do dyskusji inne osoby. Wykonaliśmy kilkanaście telefonów i okazało się, że jest potrzeba takiego spotkania i że pomysł jest dobry. Taki był początkowy plan. Chodziło o to, żeby przypomnieć co robiliśmy, jak było, co dodawało sił i motywacji, co utrudniało i kto przeszkadzał, itd.
– Jak rozumiem, to była prywatna rozmowa, a tu jest informacja o poważnej konferencji z udziałem historyków IPN. A to jest coś innego.
– Tak. Jak liczba chętnych do pogadania o tamtych czasach rosła, bo okazało się, że jest entuzjazm i duże zainteresowanie tematem. Dlatego też zdecydowaliśmy się nadać temu spotkaniu bardziej formalny charakter. I tak powstał pomysł, żeby zorganizować konferencję, w której mogliby uczestniczyć wszyscy zainteresowani tą tematyką. Chcemy także uhonorować ludzi, którzy walkę o niepodległość Polski prowadzili po tej stronie oceanu; no, powiedzmy może mniej wyniośle, uhonorować tych, którzy z Ameryki pomagali tym, którzy walczyli o niepodległość Polski w kraju. Okazuje się, ze konferencja wzbudza duże zainteresowanie. Prawie codziennie słyszę, że tematyka konferencji jest bardzo interesująca. Działający w Polsce Instytut Pamięci Narodowej objął nasze wydarzenie swoim patronatem i deleguje na nie pięciu historyków. IPN w liście do nas napisał m.in.: „Na szczególne uznanie zasługuje tematyka planowanego wydarzenia. To niezwykle ważny wątek w dziejach obu narodów, który bez wątpienia zasługuje na nagłośnienie i upamiętnienie”. Obserwowany entuzjazm i zainteresowanie potwierdzają, że konferencja z taką tematyką jest potrzebna.
– Skoro jest tak, jak mówicie z tym entuzjazmem, to trzeba zapytać, dlaczego taka konferencja nie została zorganizowana na przykład 30 lat wcześniej.
– Spotykam się z podobnymi pytaniami. Myślę, że jakieś konferencje chyba były i jakieś badania historyczne na ten temat też były chyba prowadzone. Wygląda jednak na to, że koncentrowały się one jednak na Polonii w kontekście przywiązania do kraju, polskich tradycji czy wartości kulturowych. Jeżeli chodzi o działalność antykomunistyczną, to badania historyków czy też publikowane artykuły historyczne na ten temat dotyczyły raczej okresów wcześniejszych. To co my proponujemy i w takim zakresie nie odbyło się chyba nigdy.
– Jakie warunki trzeba spełniać, żeby dostać zaproszenie na Konferencję West Virginia 2025 i ile kosztuje rejestracja?
– Nie trzeba mieć zaproszenia. Każdy powinien czuć się zaproszony, ponieważ konferencja jest otwarta dla wszystkich zainteresowanych tematem, bez względu na to, czy ktoś uczestniczył w tamtych wydarzeniach czy nie. Prosimy jednak o poinformowanie nas o swoim przyjeździe oraz podanie liczby osób przyjeżdżających. Związane jest to z tym, że musimy wiedzieć dla ilu osób trzeba będzie zamówić jedzenie w połowie każdego dnia konferencji. Podamy też wtedy, w którym hotelu jest najlepiej zrobić sobie rezerwację. Wybór hotelu zależy oczywiście od osoby przyjeżdżającej. Początkowo konferencja miała odbyć się w City Hall. Zacząłem jednak dostawać sporo telefonów w stylu: „Słyszałem o waszej konferencji. Ja nie byłem żadnym działaczem, ale mnie to interesuje. Czy mogę przyjechać?”.
– I jak na to takie telefony odpowiadaliście?
– Odpowiadałem, że tak. Oczywiście, że Pan/Pani może przyjechać, Będzie nam miło, jak Pan/Pani przyjedzie. Powtarzam, że każdy może wziąć udział w konferencji i chcę, żeby każdy, kogo to interesuje czuł się zaproszony. A wracając do poprzedniego wątku, to chcę dodać, że – względu na stale rosnącą liczbę osób, które się zgłaszają – zmieniliśmy miejsce z City Hall na Convention Center, które pomieści dużo większą liczbę uczestników. Pragnę też wyjaśnić, że ochrona będzie wymagała, żeby podać im wcześniej listę wszystkich uczestników.
– Gdzie można otrzymać więcej informacji o konferencji, o jej programie i co powinien wiedzieć ktoś kto rozważa przyjazd na konferencję?
– Najlepiej jest wysłać zapytania na email konfrencja@yahoo.com i poprosić o przysłanie programu. Poza tym, program jest na: facebook.com/konferencja2025 oraz na: takrobilismy.com.
Konferencja odbędzie się dniach 4-6 czerwca 2025 r. w miejscowości Summersville w stanie West Virginia. Udział w konferencji jest za darmo, nie ma żadnej opłaty rejestracyjnej i nie potrzeba zaproszenia. Koszt podróży i pobyt w hotelu opłacają sobie uczestnicy. My zapewnimy lunch przez trzy dni. Hotel, w którym ja zrobiłem rezerwację daje rano śniadanie. Trzeciego dnia wieczorem wszyscy uczestnicy będą zaproszeni na małe przyjęcie. Podróżujący samolotem będą lądować na West Virginia International Yeager Airport (CRW) w miejscowości Charleston. Lotnisko jest położone półtorej godziny jazdy samochodem od Summersville. Niektóre osoby planują zostać w West Virginii dłużej i łączą to sobie z mini-wakacjami. Zapraszam wszystkich do odwiedzania naszej strony na Facebook, gdzie zamieszczamy bieżące infomacje o konferencji oraz ciekawe zdjęcia na temat tego co przed laty robiliśmy. Chcę także podać, że z konferencji będzie prowadzona transmisja na żywo poprzez platformę Facebook.
– Na koniec takie przewrotne pytanie. Kto za tym stoi i kto za to wszystko płaci?
– Konferencja finansowana jest z prywatnych środków członków Komitetu Organizacyjnego. W komitecie organizacyjnym Konferencji West Virginia 2025 są następujące osoby: Marek Bober, Monica Brown, Andrzej Burghardt, Marian Faryniarz, Dariusz Olszewski, Marek Ruszczyński, Bolko Skowron, Zygmunt Staszewski. Trzeba nadmienić, że poza oficjalnym otwarciem i częścią powitalną, które odbędą się w języku angielskim, pozostała całość konferencji odbędzie się w języku polskim. Zapraszamy serdecznie.
Rozmawiał: Marek Bober
Summersville, West Virginia
4-6 czerwca, 2025 r.
(304) 872-2783
konferencja@yahoo.com
Foto: Marek Ruszczyński (z lewej) i Marian Faryniarz, współorganizatorzy konferencji
