Skip to main content
PoloniaTop Stories

Tygodnik Polski/The Polish Weekly zasługuje na wyjątkową uwagę, z wielu względów, ale przede wszystkim na miejsce, jakie zajmuje w odniesieniu do historii pierwszej polonijnej gazety w Detroit, o nazwie „Dziennik Polski”.

By December 7, 2022December 11th, 2022No Comments4 min read

„Dziennik Polski”, od samego początku, od roku założenia w 1904, stał się niezmiernie ważnym czynnikiem w życiu społecznym, politycznym, kulturalnym i towarzyskim lokalnej społeczności polsko amerykańskiej, wychodząc także daleko poza kręgi metropolii Detroit.  Gazeta ta, zawsze była dwujęzyczna (tę tradycję podtrzymuje Tygodnik Polski/The Polish Weekly); zresztą tak musiało być, ponieważ mieszkańcy Detroit w owym czasie nie stanowili pod względem narodowościowym homogenicznego społeczeństwa.

Z innymi emigrantami tworzyli grupy działające między sobą (np. gospodarczo), również  przez związki małżeńskie i przez współdziałanie, w zaistniałych potrzebach wchodzili do którejś społeczności i z nią się identyfikowli. To ułatwiało zaspokajanie ich potrzeb, z nią tworzyli dobro wspólne i ona stawała się ich grupą odniesienia.                                                                                                                       

Grupa etniczna stanowi przede wszystkim wspólnotę kulturową funkcjonującą poprzez wzajemne powiązanie osób, wspólne dziedzictwo, utworzone instytucje, wartości i dobra służące zaspokojeniu potrzeb, idee przewodnie życia. W sumie, to przyczynia się do zdobywania i gromadzenia funduszy społecznych, które decydują o szansach rozwoju własnej kultury i o awansie społecznym grupy.

Polonia nie miała ( i nie ma) stałych społecznych funduszy. Czy wśród polskich emigrantów świadomość ważności roli i potrzeby posiadania takowych  istniała?

Owszem, można spotkać wypowiedzi światlejszych przywódców świadczące o rodzącej się tego rodzaju swiadomości. Przykładem może być artykuł „Popierajmy swoich” w „Dzienniku Polskim” (Detroit,13.01.1905).

(Założycielami „Dziennika Polskiego” byli: ks. F. Mueller, ówczesny proboszcz na Wojciechowie, Michał Domzalski, August Schornack, John Wesland, Alex Lemke, August Stiebe, Józef i Antoni Goike, Antoni Skoczek, Jan Jagłowicz, Józef Barzyński i Franciszek Olejniczak).

„Dziennik Polski” wiele miejsca poświęcał wyrobieniu politycznemu rodaków, publikował szereg znamiennych artykułów odzwierciedlających sytuację i sposób myślenia polonijnej inteligencji.

Proces dezintegracji i asymilacji środowisk polonijnych przybrał na sile po drugiej wojnie światowej. Prasa polonijna będąc tylko środkiem kształtowania i tworzenia jego dobra wspólnego, które już zanikało w Polonii walczyła o przetrwanie. Tracąc społeczne zaplecze, istniała tylko dzięki sentymentom pewnych osób i zainteresowaniu szczupłej grupy z nowej emigracji (czytaj: art.redakcyjny „Dziennika Polskiego” z dn. 5.03.1982 „Kontynuujemy”).  

Płynęły apele do czytelników o pomoc, ale zdobywane środki w ten sposób nie rozwiązywały problemów. „Dziennik” ratując się przed likwidacją przeszedł na tygodnik, ale niebezpieczeństwo oddaliła dopiero pomoc ówczesnego przewodniczącego dyrekcji American Publishing Corp. , który zakupił akcje bez prawa dodatkowego głosowania.

Kolejni wydawcy tej pierwszej, poważnej lokalnej gazety polonijnej w Detroit, nadając nowe tytuły swoim pismom, czuli się kontynuatorami tradycji „Dziennika Polskiego”.

Tygodnik Polski/The Polish Weekly od maja 2020 roku wydawany jest w wersji elektronicznej; od grudnia 2022 występuje w postaci medium elektronicznego z rozbudowanym serwisem informacyjnym online. 

Strona jest dostępna w dwóch wersjach językowych : polskiej i angielskiej.

Wydawca „Tygodnika/The Polish Weekly” przekazał  pismo jako darowiznę do Polskiego Instytutu w Orchard Lake Schools, 19 września 2022 roku.

Zachowując swoją podmiotowość oraz  tradycje wydawnicze pierwszej polonijnej gazety w Detroit „Tygodnik Polski/The Polish Weekly” stanowi główny filar nowego portalu Polish Media Center przy Polish Institiut of Culture & Research w Orchard Lake Schools.

Alicja Karlic, Redaktor Naczelny

Leave a Reply